Program zajęć fakultetu zamawianego
„Metody geoinformatyczne w kształtowaniu przestrzeni”
rok akademicki 2011/2012

 *1.*     *Wprowadzenie do oprogramowania ArcGIS10 – ArcMapa i ArcKatalog (6 godzin)*

- Wczytywanie do programu danych wektorowych zapisanych w formacie ESRI Shape.

- Wyświetlanie warstw tematycznych, zmiana parametrów stylu wyświetlania

- Kompozycja mapy, wyposażenie mapy w marginalia, przygotowanie do wydruku (zapisu w formacie PDF)

- Tworzenie pliku geobazy, import danych przestrzennych (w modelu wektorowym) i ich zapis w geobazie,

- Metadane (odczyt, prosta edycja),

- Transformacja danych do innego układu współrzędnych

 *2.*     *Metody geoinformatyczne w kształtowaniu przestrzeni – wykład wprowadzający (2 godziny)* 

- Gospodarka przestrzenna – definicje pojęcia, cele gospodarowania przestrzenią

- Planowanie przestrzenne jako instrument gospodarki przestrzennej, dokumenty planistyczne w Polsce

- Typologia problemów planistycznych (typowe zadania w planowaniu przestrzennym)

- Systemy Wspierania Decyzji Przestrzennych (model procesu decyzyjnego Simona, specyfika decyzji przestrzennych, 
model Simona w odniesieniu do procesu podejmowania decyzji dotyczących przestrzeni)

- Narzędzia informatyczne stosowane do wspomagania planowania przestrzennego

- Rola metod i narzędzi komputerowych w praktyce planowania

- System Informacji Geograficznej jako narzędzie wspierające rozwiązywanie złożonych problemów decyzyjnych 
dotyczących przestrzeni

 *3.*     *Analizy przestrzenne w rastrowym modelu danych – rozszerzenie Spatial Analyst pakietu ArcGIS10 (4 godziny)* 

- Przygotowanie do analiz z wykorzystaniem rozszerzenia Spatial Analyst: tworzenie nowej geobazy do przechowywania 
plików rastrowych, aktywacja rozszerzenia w pakiecie ArcGIS, aktywacja paska narzędziowego Spatial Analyst, 
sposoby uruchamiania narzędzi dostępnych w rozszerzeniu, omówienie wybranych zmiennych środowiskowych rozszerzenia, 
przegląd funkcjonalności rozszerzenia Spatial Analyst

- Wczytywanie rastrowych danych przestrzennych, zarządzanie warstwami tematycznymi, zmiany sposobu wizualizacji

- Tworzenie cieniowanego modelu rzeźby terenu, wizualizacja danych na tle cieniowanego modelu rzeźby terenu

- Przeprowadzenie analizy przestrzennej mającej na celu utworzenie mapy przydatności terenu dla lokalizacji określonego 
rodzaju obiektu metodą ważonej kombinacji liniowej: tworzenie map pochodnych z danych wprowadzonych do systemu 
(mapa nachyleń, odległości), opracowanie map dla poszczególnych kryteriów oceny, standaryzacja map 
kryteriów (reklasyfikacja), wagowanie zestandaryzowanych map kryteriów, opracowanie mapy przydatności.

- Wykorzystanie tzw. analizy kosztów (analizy odległości w sensie kosztów) do zaprojektowania optymalnego położenia 
nowej trasy drogowej

 *4.*     *Integracja narzędzi wspomagania decyzji z systemami informacji geograficznej na przykładzie pakietu Idrisi 
(Multi-Criteria/Multi-Objective Decision Wizard) (2 godziny)* 

- Opracowywanie map przydatności terenu z wykorzystaniem: boolowskiej metody nakładkowania, 
ważonej kombinacji liniowej, porządkowej średniej ważonej

- Zbiory rozmyte i ich wykorzystanie do standaryzacji map kryteriów

- Metody doboru wag ze szczególnym uwzględnieniem metody porównywania parami (Saaty’ego)

- Kompensacja czynników oceny, poziom ryzyka wyniku oceny

- Oceny wielocelowe, poszukiwanie rozwiązania kompromisowego metodą heurystyczną

 *5.*     *Możliwości prezentacji danych przestrzennych z wykorzystaniem rozszerzenia 3D Analyst 
pakietu ArcGIS10 (6 godzin)* 

- Przygotowanie do analiz z wykorzystaniem rozszerzenia 3D Analyst: aktywacja rozszerzenia w pakiecie 
ArcGIS, aktywacja paska narzędziowego 3D Analyst, sposoby uruchamiania narzędzi dostępnych 
w rozszerzeniu, przegląd funkcjonalności rozszerzenia 3D Analyst

- Przeglądanie danych 3D z poziomu ArcKatalog-u: podgląd danych 3D, nawigacja na podglądzie, 
odczytywanie informacji atrybutowych

- Wizualizacja danych 3D w środowisku ArcScene: uruchamianie ArcScene, wizualizacja danych wysokościowych, 
nawigacja w oknie wizualizacji, nakładanie danych obrazowych, zmiany parametrów przewyższenia, 
zapisywanie utworzonej wizualizacji.

- Pliki Terenu w ArcGIS10 (Terrain Datasets): omówienie zawartości, wizualizacja w ArcMapie, 
definiowanie parametrów wyświetlania i analizy.

- Analizy danych wysokościowych w 3D Analyst: określenie obiektów widocznych i niewidocznych (linia widoczności), 
tworzenie przekrojów wysokościowych, określanie linii spływu (linii największego spadku)

- Konwersja plików Terenu do formatu rastrowego

- Wizualizacja danych w środowisku ArcGlobe, wykorzystanie w wizualizacji cieniowanego modelu rzeźby terenu, 
optymalizacja parametrów wyświetlania

- Tworzenie w środowisku ArcGlobe realistycznego widoku 3D na przykładzie fragmentu miasta

 *6.*     *Analizy przestrzenne na danych wektorowych w sieciowym systemie GIS – rozszerzenie Network Analyst 
pakietu ArcGIS10 (2 godziny)* 

- Przygotowanie do analiz z wykorzystaniem rozszerzenia Network Analyst: aktywacja rozszerzenia w pakiecie 
ArcGIS, aktywacja paska narzędziowego Network Analyst, sposoby uruchamiania narzędzi dostępnych 
w rozszerzeniu, przegląd funkcjonalności rozszerzenia Network Analyst

- Generowanie map izochron

- Wykorzystanie zbudowanej analizy do poprawy rozmieszczenia punktów obsługi klienta

- Budowa macierzy kosztów OD (Order-Delivery)

- Alokacja klientów do punktów obsługi

 *7.*     *Pakiety narzędziowe GIS dedykowane rozwiązywaniu zadań planistycznych na przykładzie 
oprogramowania CommunityViz (6 godzin)* 

- Omówienie idei i zakresu funkcjonalności pakietu CommunityViz. Organizacja środowiska pracy: 
dostępne w pakiecie rozszerzenia pakietu ArcGIS, dostępne paski narzędziowe i menu oprogramowania, 
pływające okna, itp.

- Wykonanie analizy przydatności lokalizacji z wykorzystaniem narzędzi Decision Tools.

- Wykorzystanie narzędzi 360 Sketch Tools i Land-Use Designer do tworzenia koncepcji zagospodarowania terenu.

- Wykorzystanie narzędzi Common Impacts Wizard i Custom Impacts Wizard do konstruowania wskaźników 
umożliwiających ocenę skutków przyjętych rozwiązań planistycznych.

- Analiza pojemności inwestycyjnej terenu z wykorzystaniem narzędzia Build-Out Wizard.

- Symulacja zmian przewidywanych efektów zagospodarowania w czasie (narzędzie TimeScope).

- Symulacja efektów wizualnych zagospodarowania terenu dla przyjętych założeń planistycznych przy użyciu 
narzędzia Scenario 3D.

- Narzędzia prezentacji wyników (propozycji planistycznych wraz z przyjętymi założeniami i oceną skutków).

 *8.*     *What If? jako przykład narzędzia do planowania scenariuszowego (2 godziny)* 

- Rola modelowania scenariuszowego w planowaniu przestrzennym

- Poziomy modelowania dostępne w programie What If? i rodzaje informacji wejściowych wymaganych do modelowania 
na poszczególnych poziomach

- Budowa scenariuszy – elementy składowe: ocena przydatności terenu dla poszczególnych sposobów zagospodarowania, 
określanie reguł zmian przeznaczenia terenu, przewidywanych zmian infrastruktury, ograniczeń zagospodarowania, 
prognozy liczby mieszkańców i gospodarstw domowych, prognozy zatrudnienia w przemyśle i usługach, 
założenia dotyczące zapotrzebowania na różne typy terenów i rodzaje zabudowy, założenia dotyczące zapotrzebowania 
na usługi publiczne, itp.

- Budowa scenariuszy – łączenie poszczególnych składowych w scenariusze planistyczne

- Symulacja stanu przestrzeni w efekcie realizacji poszczególnych scenariuszy

- Porównania scenariuszy: porównanie wizualne, generowanie raportów, możliwość eksportu i dalszego wykorzystania wyników